Hemogram, tam kan sayımı (CBC) olarak da bilinen, kan hücrelerinin türleri ve bunların değerleri hakkında önemli bilgiler veren bir testtir.

Tam kan tahlili yapmadan önce aç ya da tok olmanız önemli değildir. Günün her saatinde kan örneği verebilirsiniz. Ancak, değerlerin daha net ortaya çıkması için doktorlar genellikle aç olunmasını tercih ederler. Hemogram, kanınızdaki çeşitli değerleri ölçer ve enfeksiyon, kanser ve anemi gibi birçok hastalığın teşhisi için kullanılan kolay bir yöntemdir. Çıkan bu değerler yaşa ve cinsiyete göre değişmektedir. Laboratuvar raporunda hastanın değerleri ve normal kabul edilen değer aralıkları belirtilir.

Aşağıda bir hastadan alınmış kan değerleri ve normal değer aralıkları belirtilmiştir:

Yukarıda verilen değerlerin ne anlama geldiği aşağıda açıklanacaktır.

Kırmızı kan hücreleri, vücut içerisinde oksijen ve karbon dioksit taşıyan kan hücrelerinin genel adıdır. Kırmızı kan hücre değerlerinin düşük olması demir eksikliği ya da kansızlığın işaretidir. Değerlerin normalden yüksek olduğu durumlar ise astım, akciğer, bronşit ve böbreklerde yaşanabilecek rahatsızlıkların habercisidir.

Beyaz kan hücreleri (WBC) vücudun iltihaplarla savaşmasına yardımcı olur. Vücudunuzdaki beyaz kan hücrelerinin sayısını ve çeşitlerini ölçer. Olağan bir tam kan tahlili lökosit hücreleri, nötrofiller, lenfositler, bazofiller, eozinofiller ve monositlerdir. Akyuvar hücrelerinin olağandışı artışı ve azalışı enfeksiyon, iltihap veya kanserin habercisi olabilir.

Hemoglobin, vücutta akciğerlerden dokulara oksijeni taşır ve karbondioksiti dokulardan akciğere verir. Alyuvarlarda bulunan bir protein molekülüdür. Olağandışı hemoglobin yapısı, kırmızı kan hücrelerinin biçimini bozabilir ve işlevlerini engelleyebilir.

İnsan kanındaki kırmızı kan hücrelerinin (Alyuvarların) yüzdesini belirler. Anemi ya da dehidratasyon düzeyini ölçmek için HCT (Hematokrit) testi yapılmaktadır. Düşük HCT, kemik iliği hastalıkları, lenfoma, hemolitik anemi, iç kanama, demir, B12 vitamini, besin eksiklikleri, kronik enflamatuvar hastalık, böbrek yetmezliği, lösemi gibi hastalıkların habercisi olabilir. Yüksek hematokrit seviyesi ise akciğer, kalp hastalığı ve böbrek tümörü gibi hastalıkların habercisi olabilir. Yetişkin erkekler için ortalama değer %38,8 - 50 oranındadır. Yetişkin kadınlar için ortalama değer %34 - 44,5 oranındadır.

MCV, alyuvarların ortalama büyüklüğünü ölçer. Alyuvar hücreleri olağan değerlerden daha büyük olduğunda MCV yükselir ve B12 eksikliği gözlemlenir. Bu duruma anemi denir. Kırmızı kan hücreleri olağan değerden daha küçük olduğunda MCV düşer ve demir eksikliği meydana gelir. MCV normal değer aralığı: 80-100 µ3 (80-100 fL).

MCH, eritrosit hücresindeki hemoglobin konsantrasyonunun hesaplanması, ortalama hemoglobin olarak tanımlanan MCH şeklinde ifade edilir. MCH normal değeri ortalama 30-35 pg'dir.

MCHC, eritrosit (kırmızı kan hücreleri) ortalama olarak hemoglobin konsantrasyonunu ifade eder. Kusma, ishal gibi rahatsızlıklarda MCHC değeri yüksek olabilir. Demir eksikliği, kronik hastalık, vücuda aşırı sıvı yüklenmesi sebebi ile MCHC değeri düşük çıkabilir. MCHC'nin erişkinler için ortalama değeri 31-37 gram/dL'dir.

Plateletler (PLT), kanın pıhtılaşmasını sağlayan hücrelerdir. Düşük platelet sayısı, kanama bozukluklarına yol açabilirken, yüksek platelet sayısı ise tromboz (damar tıkanıklığı) riskini artırabilir. Normal platelet aralığı 150,000 ile 450,000 hücre/mikrolitre arasındadır.

RDW, kırmızı kan hücrelerinin boyutlarındaki farkı ölçer. Yüksek RDW, farklı boyutlarda kırmızı kan hücrelerine işaret eder ve anemi, kemik iliği bozuklukları gibi durumların habercisi olabilir. Normal RDW aralığı %11.5 - 14.5'dir.

Hemogram test sonuçları, hastanın genel sağlık durumu hakkında önemli bilgiler sunar. Bu testin sonuçları, doktorlar tarafından dikkatlice değerlendirilerek hastalıkların erken teşhisi ve tedavisi için kullanılır. Hemogram değerleri, yaşa, cinsiyete ve bireysel sağlık durumuna göre değişiklik gösterebilir. Bu nedenle, herhangi bir anormal değer görüldüğünde mutlaka doktorunuza danışmalısınız.